Hepatiti është një inflamacion i mëlçisë, një organ jetik për metabolizmin, detoksifikimin dhe prodhimin e proteinave. Ai mund të shkaktohet nga viruse, substanca toksike ose faktorë autoimunë dhe mund të shfaqet në forma akute ose kronike, duke sjellë ndonjëherë komplikacione serioze si cirroza ose kanceri i mëlçisë.
Llojet Kryesore të Hepatiteve
Hepatiti ndahet kryesisht në disa lloje, ku më të zakonshmet janë ato virale:
- Hepatiti A: Shkaktohet nga virusi HAV dhe transmetohet përmes ushqimit, ujit ose kontaktit me persona të infektuar. Zakonisht është i lehtë dhe kalon vetë.
- Hepatiti B: Shkaktohet nga virusi HBV dhe transmetohet përmes gjakut, marrëdhënieve seksuale ose nga nëna te foshnja. Mund të bëhet kronik dhe i rrezikshëm për shëndetin afatgjatë.
- Hepatiti C: Shkaktohet nga virusi HCV dhe transmetohet kryesisht përmes ekspozimit ndaj gjakut të infektuar. Shpesh bëhet kronik dhe mund të çojë në komplikacione të rënda.
- Hepatiti D: Kërkon praninë e virusit HBV dhe është më i rrezikshmi ndër hepatitet virale.
- Hepatiti E: Transmetohet kryesisht përmes ujit të ndotur dhe është më i zakonshëm në rajonet me kushte të dobëta higjienike.
Hepatiti mund të shkaktohet gjithashtu nga:
- Konsumimi i tepruar i alkoolit
- Ekspozimi ndaj substancave toksike
- Çrregullimet autoimune
Simptomat e Hepatiteve
Shumë persona me hepatit nuk përjetojnë simptoma në fazat e hershme. Kur ato shfaqen, përfshijnë:
- Lodhje e vazhdueshme
- Verdhëz: Lëkurë dhe sy të verdhë
- Urinë të errët dhe jashtëqitje të zbehtë
- Dhimbje në pjesën e sipërme të djathtë të barkut
- Të përziera, të vjella dhe humbje oreksi
Diagnoza dhe Trajtimi
Diagnoza
- Teste gjaku për të zbuluar praninë e viruseve dhe për të vlerësuar funksionin e mëlçisë
- Në raste të veçanta, biopsia e mëlçisë mund të jetë e nevojshme
Trajtimi
- Hepatiti A dhe E: Shumica e rasteve trajtohen me pushim, hidratim dhe ushqim të shëndetshëm.
- Hepatiti B dhe C: Barnat antivirale përdoren për të ulur ngarkesën virale dhe për të parandaluar dëmtimin e mëlçisë.
- Hepatiti Autoimun: Kortikosteroidet dhe imunosupresorët ndihmojnë në kontrollimin e inflamacionit.
Parandalimi i Hepatiteve
Parandalimi është thelbësor për të shmangur hepatitin:
- Vaksinimi: Kundër hepatitit A dhe B është efektiv dhe i rekomanduar gjerësisht.
- Higjiena: Lani duart rregullisht dhe shmangni ushqimet dhe ujin e ndotur.
- Siguria seksuale: Përdorni mbrojtje për të shmangur HBV dhe HCV.
- Shmangni ndarjen e objekteve personale: Gjilpërave, brisqeve, dhe furçave të dhëmbëve.
Përfundim
Hepatiti është një sëmundje që prek miliona njerëz në mbarë botën. Ndërgjegjësimi, diagnostikimi i hershëm dhe kujdesi i duhur janë të rëndësishme për trajtimin ose parandalimin e tij. Me masat e duhura, shumë raste mund të menaxhohen me sukses ose të shmangen plotësisht.
Kujdesuni për shëndetin tuaj dhe kontaktoni një mjek për çdo shqetësim që lidhet me mëlçinë!
