Kanceri i Ezofagut

Ezofagu është një tub muskulor që ndodhet në kraharor dhe ka gjatësi rreth 25 cm. Ai është pjesë e traktit tretës dhe shërben për të transferuar ushqimin nga goja në stomak. Muret e ezofagut përbëhen nga disa shtresa:

• Shtresa e brendshme: E lagësht, e cila lejon që ushqimi të rrëshqasë lehtësisht drejt stomakut.
• Submukoza: Shtresë ku ndodhen qendrat që prodhojnë mukus, duke e mbajtur ezofagun të lagësht.
• Shtresa muskulare: Muskujt në këtë shtresë ndihmojnë në shtyrjen e ushqimit poshtë për në stomak.
• Shtresa e jashtme: Që mbështjell ezofagun.

Fakte për kancerin e ezofagut

• Shkaqet e kancerit të ezofagut janë të panjohura, por janë identifikuar faktorë të rrezikut.
• Rreziku i kancerit të ezofagut rritet me kohëzgjatjen e irritimit të ezofagut, siç ndodh me duhanin, alkoolin dhe ezofagun Barret.
• Diagnostikimi i kancerit mund të bëhet përmes skopisë së ezofagut me kontrast bariumi dhe konfirmohet me endoskopi dhe biopsi.
• Kanceri i ezofagut mund të shkaktojë dhimbje dhe vështirësi në gëlltitje.
• Trajtimi varet nga përmasat, lokalizimi dhe shtrirja e kancerit, si dhe nga mosha e pacientit.

Qelizat e kancerit

Kanceri fillon në qeliza, që janë njësia bazë e indeve. Qelizat normale rriten dhe ndahen për të formuar qeliza të reja, duke zëvendësuar ato të dëmtuara. Ndonjëherë, procesi i zëvendësimit dështon dhe formohen qeliza të reja për të cilat trupi nuk ka nevojë, duke rezultuar në formimin e tumoreve. Tumoret mund të jenë beninje (jo kanceroze) ose malinje (kanceroze).

Tumoret beninje:

• Rralle kërcënojnë jetën.
• Mund të hiqen dhe zakonisht nuk rriten përsëri.
• Nuk prekin indet përreth.

Tumoret malinje:

• Mund të jenë kërcënuese për jetën.
• Mund të hiqen, por rriten përsëri.
• Dëmojnë indet dhe organet përreth dhe mund të përhapen në pjesë të tjera të trupit.

Kanceri i ezofagut zakonisht fillon në qelizat e shtresës së brendshme. Ai mund të përhapet në thellësi të shtresave dhe në inde përreth përmes procesit të quajtur metastazim.

Tipet e kancerit të ezofagut

Ka dy tipe kryesore kanceri të ezofagut:

1. Adenokarcinoma e ezofagut: Zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të ezofagut, afër stomakut.
2. Carcinoma me qeliza skuamoze: Zakonisht gjendet në pjesën e sipërme të ezofagut.

Faktorët e rrezikut

Kur diagnostikoheni me kancer të ezofagut, është e natyrshme të pyesni për shkaqet. Disa faktorë risku përfshijnë:

• Mosha: Rritet me kalimin e kohës; persona mbi 65 vjeç kanë më shumë gjasa të preken.
• Gjinia: Meshkujt janë më të rrezikuar se femrat.
• Pirja e duhanit: Duhanpirësit janë më të rrezikuar.
• Përdorimi i alkoolit: Konsumi i tepruar rrit rrezikun, veçanërisht në kombinim me duhanin.
• Dieta: Dieta e varfër në fruta dhe perime mund të rrisë rrezikun.
• Obeziteti: Lidhet me adenokarcinomën e ezofagut.
• Refluksi gastro-ezofageal: Mund të dëmtojë indet dhe të çojë në kancer pas shumë vitesh.
• Ezofagu Barret: Dëmtimet nga refluksi i zgjatur rrisin rrezikun e kancerit.

Shenjat

Në fazat e hershme, kanceri i ezofagut mund të mos tregojë shenja. Ndërsa sëmundja përparon, shenjat më të zakonshme përfshijnë:

• Kthim i ushqimeve.
• Dhimbje gjatë gëlltitjes.
• Dhimbje në kraharor ose në mes të shpinës.
• Humbje në peshë.
• Djegie kraharori.
• Ngjirje zëri që zgjat për më shumë se dy javë.

Këto shenja mund të jenë gjithashtu të lidhura me probleme të tjera shëndetësore.

Diagnoza

Nëse keni simptoma që sugjerojnë kancer të ezofagut, doktori do t’ju rekomandojë analiza të ndryshme, përfshirë:

• Skopi ezofagu me kontrast bariumi: Imazhe të marra pas konsumimit të kontrastit me barium.
• Endoskopia: Mjeku kontrollon brendësinë e traktit të sipërm tretës përmes një aparati të quajtur gastroskop.
• Biopsia: Procedurë për marrjen e mostrave të indeve për analiza.

Stadifikimi

Pas konfirmimit të kancerit përmes biopsisë, mjeku do të përcaktojë përhapjen e tij, që ndihmon në vendosjen e trajtimit të duhur. Do të shqyrtohet:

• Thellësia e prekjes në mure.
• Ndikimi në indet përreth.
• Përhapja në organe të tjera.

Stadet e kancerit të ezofagut:

• Stadi 0: Qeliza anormale gjenden vetëm në pjesën e brendshme.
• Stadi I: Kanceri ka depërtuar në submukozë.
• Stadi II: Kanceri prek submukozën dhe limfonodulat përreth.
• Stadi III: Kanceri prek shtresën e jashtme dhe indet përreth.
• Stadi IV: Kanceri është përhapur në organe të largëta.

Trajtimi

Personat me kancer të ezofagut kanë disa opsione trajtimi, duke përfshirë kirurgjinë, radioterapinë dhe kimioterapinë. Zgjedhja e trajtimit varet nga:

• Lokalizimi i kancerit.
• Prekja e strukturave përreth.
• Shtrirja e kancerit në limfonodula apo organe të tjera.
• Simptomat dhe gjendja e përgjithshme shëndetësore.

Trajtimi i kancerit të ezofagut është sfidues, dhe pacientët duhet të kenë një ekip mjekësor për të hartuar planin e kujdesit. Mund të jetë e nevojshme të konsultoheni me specialistë të ndryshëm për të përfituar nga trajtimet më të mira të mundshme.

Përpara se të filloni trajtimin, është e rëndësishme të diskutohet për rezultatet dhe efektet anësore të mundshme. Këtu janë disa pyetje që mund të bëni mjekut tuaj:

• Çfarë është stadifikimi i sëmundjes?
• A është përhapur kanceri?
• Cila është qëllimi i trajtimit?
• Cilat janë opsionet e trajtimit për mua?

Kjo është një çështje serioze, dhe është e rëndësishme të jeni të informuar dhe të merrni vendime të qarta për shëndetin tuaj.